‘Aardgasvrij-klaar’ maken, wat houdt dit in?
Proeftuin aardgasvrije wijk
In Nederland hebben 46 gemeenten een bijdrage gekregen vanuit het Programma Aardgasvrije wijken (PAW) van de overheid. Dit budget wordt gebruikt om samen met bewoners, ondernemers, woningcorporaties, Gemeente Groningen en andere betrokken
organisaties te leren hoe de wijk op termijn van het gas af kan. Samen vinden we uit wat ervoor nodig is om alle huizen voldoende te isoleren zodat we over kunnen gaan op een warmtenet.
Noordelijk deel van De Wijert
Het project richt zich op het gebied ten noorden van de Van Iddekingeweg. Het gebied waar het om gaat ziet u op deze kaart. We vinden het belangrijk dat alle bewoners van De Wijert nu al meedenken, meepraten en meedoen, daarom organiseren we ook activiteiten voor de hele wijk.
Aanpak Aardgasvrij-klaar maken
Met behulp van deskundigen vanuit de Gemeente Groningen, technisch, financieel en communicatie adviseurs wordt in samenwerking met bewoners onderzocht wat nodig is om op termijn van het gas af te kunnen. Er wordt gewerkt aan de volgende doelen:
– Eerst moet de warmtebehoefte worden verminderd, door de woningen beter te isoleren
– De woningen worden klaar gemaakt om aan het einde van de projectperiode (2028) van het gas af te kunnen en over te kunnen gaan op een andere energiebron.
– Verduurzaming wordt ‘woonlasten neutraal’ uitgevoerd. De besparing op gas en elektriciteit biedt ruimte om het huis te verduurzamen
– Iedereen doet mee, eigenaren van woningen (VvE’s), huurders, woningcorporaties en overige verhuurders
En dan zijn we van het gas af?
Nee. Aardgasvrij-klaar maken betekent dat we ervoor gaan zorgen dat de woningen er klaar voor zijn om straks de overstap op een andere energiebron relatief eenvoudig te maken. In 2035 wil Groningen volledig van het gas af zijn.
Verslag bewonersonderzoek januari 2023
Klik op de link om het verslag te downloaden.
Verslag bewonersonderzoek Aardgasvrij-Klaar De Wijert januari 2023
Bewonersbijeenkomst 11 mei 2022
Bewonersbijeenkomst Aardgasvrij-klaar De Wijert 13 oktober 2021
Afgelopen woensdag 13 oktober 2021 was de tweede bewonersbijeenkomst in het kader van project Aardgasvrij-klaar De Wijert. Een mooie, inhoudelijke bijeenkomst met een flinke opkomst: zo’n 80 wijkbewoners waren aanwezig, zowel huurders als woningeigenaren uit verschillende delen van de wijk. Het programma van de avond was mede vormgegeven door de klankbordgroep van het project. Er werden ervaringen gedeeld, informatie uitgewisseld en er was aandacht voor de mogelijkheden met betrekking tot verduurzaming én de ontzorging hieromheen.
Aardgasvrij-klaar De Wijert
Tijdens de eerste ronde van het landelijk Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) zijn er zo’n 27 wijken aan de slag gegaan binnen een proeftuin. De Wijert is uitgekozen als één van de 19 wijken die deelnemen als proeftuin in de tweede ronde van PAW. Het project kent een looptijd van acht jaar en heeft als doel met elkaar te leren én te onderzoeken hoe we de wijk het beste aardgasvrij-klaar kunnen maken. De organisatie van het project bestaat uit een projectteam, een klankbordgroep samengesteld uit bewoners en projectleden en een communicatie & participatie team. Aan De Wijert is voor een projectduur van acht jaar een budget van 4 mln euro beschikbaar gesteld vanuit het landelijke project. Dit budget is bedoeld om het proces te ondersteunen. Doordat De Wijert een proeftuin is staat zij in nauw contact met andere proeftuinen uit het hele land. Dat is erg waardevol, want van elkaar kunnen we leren.
Sanne Smid, projectleider wijkvernieuwing Gemeente Groningen, neemt ons mee in de context van het project en de wijk. Het proeftuin deel van de wijk kent een grote diversiteit aan bewoners en/of gebruikers; 15 VvE’s, 50% sociale huur verdeeld over 4 coöperaties, particuliere huur, woningeigenaren, bedrijven en scholen. De Wijert kenmerkt zich door het grote aantal actieve bewoners. De opkomst van deze avond is daar een mooi voorbeeld van. Een groot deel van de aanwezige bewoners komt uit het zuidelijk deel van De Wijert. Ook zij zijn van harte uitgenodigd om actief betrokken te zijn en kennis en ervaringen met elkaar uit te wisselen.
De proeftuin betreft het noordelijk deel van De Wijert
Energie in De Wijert
Klimaatverandering en energietransitie zijn belangrijke onderwerpen voor de Gemeente Groningen. Zo zijn er de afgelopen jaren talloze projecten opgezet om te verduurzamen, waaronder projecten om energie op te wekken met zonne- en windenergie. Anne Venema (Projectmanager Energietransitie, Gemeente Groningen) geeft aan dat het belangrijk is om te kijken naar alternatieven voor aardgas om woningen en gebouwen te verwarmen. Hij legt het publiek een simpele rekensom voor. Tachtig procent van het energieverbruik bestaat uit aardgas en ongeveer ¾ van dit deel wordt gebruikt voor verwarming. Als we van het gas af willen, moeten we dus naar alternatieven kijken voor verwarming. Hierbij maakt hij onderscheid tussen drie mogelijke oplossingen: een warmtenet, geheel elektrische of een hybride oplossing (combinatie van groen gas en stroom).
In het noordwestelijk deel van de stad Groningen (Paddepoel, Selwerd en Vinkhuizen) wordt op het moment een warmtenet aangelegd. De warmte die daar wordt geleverd is nu nog niet groen, deze wordt namelijk nog opgewekt door middel van aardgas. In de nabije toekomst, rond 2023, zal er restwarmte van datacenters en een zonthermiepark worden gebruikt waardoor er daadwerkelijk groene energie/warmte geleverd wordt.
Warmtenet in De Wijert?
Anne Venema: “In de proeftuin willen we de wijk erop voorbereiden om uiteindelijk aan te sluiten op een warmtenet. Een warmtenet lijkt namelijk de meest geschikte oplossing voor het proeftuin gedeelte van de wijk. De voorbereidingen hiervoor concentreren zich met name op het verbeteren van de woningen en het omlaag brengen van de warmtebehoefte. Dit betekent in de praktijk dat er veel geïsoleerd zal moeten worden. Het gaat hier om zogenaamde no-regret (geen spijt) maatregelen;, óók als er uiteindelijk geen warmtenet komt, lonen deze maatregelen.” Vanuit de zaal klinken er zowel kritische als enthousiaste geluiden. Zo vraagt iemand zich af of er over tien jaar niet een veel beter, goedkoper alternatief beschikbaar is. Ook wordt vanuit de zaal aangegeven dat de energietransitie een lang proces is en dat het van groot belang is om snel tot actie over te gaan.
In het zuidelijk deel van De Wijert ligt een hybride oplossing meer voor de hand. Ook daar is het dus wijs om te isoleren en woningen te verduurzamen. Indien er hulp gewenst is bij dit proces, kan men zich wenden tot Energieloket Groningen.
Energieloket Groningen
Het Energieloket Groningen is er om bewoners van Gemeente Groningen te helpen. Vanuit het loket, vertegenwoordigd door Gemeente Groningen en Grunneger Power, worden bewoners zoveel mogelijk ondersteund in het verduurzamen van hun woningen en bij hun energie gerelateerde vraagstukken. Of je nu huurder, woningeigenaar of lid van een VvE bent, bij het Energieloket kan je terecht voor informatie of advies. Ook beschikt het Energieloket over wijkenergie-coaches. Dit zijn opgeleide vrijwilligers die thuis, gratis advies geven om energie en dus geld te besparen en thuis te verduurzamen.
Deelsessie: technische mogelijkheden
Maarten den Ouden (Ecocert) begeleidt de groep bewoners die geïnteresseerd zijn in technische mogelijkheden. Hij neemt de deelnemers onder andere mee in het thema ‘energie besparen’. Veel aanwezigen zijn hier al heel bewust mee bezig en hebben zelf ook al veel maatregelen getroffen zoals bijvoorbeeld het isoleren van vloeren en daken. Ook is er binnen deze groep aandacht voor de verschillende mogelijkheden om van het gas af te gaan, zoals het warmtenet, de hybride variant of het plaatsen van een warmtepomp. Er wordt samen nagedacht over het verschil tussen beide opties. Maarten laat aan de hand van een voorbeeld zien hoe een woning met behulp van maatregelen terug is gebracht van 3000 m3 gas naar 0- op de meter. Bij de afsluiting geeft hij aan dat hij onder de indruk is van deze groep energieke bewoners die al veel hebben gedaan.
Deelsessie: mogelijkheden voor huurders
Het eerste deel van deze sessie kenmerkt zich voornamelijk door het gesprek dat wordt gevoerd onder leiding van Marie Smeding (Grunneger Power) en Monique Siep (wijkenergie-coach De Wijert). De bewoners aan tafel huren van verschillende corporaties. Er worden veel vragen gesteld en ook wordt er onderling veel uitgewisseld. Een deel van de vragen gaat over planning en een deel over kosten. Wanneer zullen er aanpassingen worden gedaan, wat betekent dit voor mijn woning en mijn huur? Onder deze groep leven ook zorgen: welke invloed heb ik als huurder op de verduurzaming van mijn woning? Als ik elektrisch moet koken, hoe gaat dat dat in z’n werk en door wie worden de aanpassingen betaald? In het tweede deel van deze minisessie staan de zogeheten kleine maatregelen centraal. In welke mate kun je je energierekening verlagen door zowel je gedrag te veranderen alsook door het doen van een aantal kleine aanpassingen in je woning? Iedereen krijgt een informatiefolder waarin duidelijk wordt vermeldt wat een bepaalde aanpassing, zoals het gebruik van led-lampen of korter douchen, je op jaarbasis oplevert. .
Deelsessie: financiële mogelijkheden
Tijdens deze deelsessie onder leiding van Frank Huizenga (Segon) werden veel kritische vragen op tafel gelegd en besproken. De bewoners aan tafel bleken veelal goed geïnformeerd en er waren ook kritische geluiden over financiering en subsidiemogelijkheden. “Hoe betaal ik maatregelen waaraan ik meer kwijt ben per maand dan aan mijn energierekening?” Frank geeft aan dat er op lange termijn wordt verwacht dat energieprijzen blijven stijgen. Deze gaan in ieder geval niet lager worden, dus is het slim om eerder te handelen en dus ook eerder te genieten van de besparingen. Indien VvE’s uit het proeftuin-deel van de wijk moeite hebben met de financiering van het verduurzamen, kunnen zij een beroep doen op de gemeente die hiervoor aparte financieringsmogelijkheden heeft ontwikkeld. Een gemeente ook mee betaalt. De gemeente, provincie en landelijke overheid stellen ook verschillende subsidies beschikbaar, aldus Frank. Daarnaast investeert de gemeente, naast andere overheden, substantieel in de ontwikkeling van het warmtenet
Vervolg
Voor de komende periode staan er verschillende activiteiten op de kalender, zoals bijvoorbeeld een Duurzame Huizenroute (30 oktober), een pubquiz over energie en themabijeenkomsten over duurzame maatregelen en mogelijkheden. Uiteraard blijft het ook mogelijk om een afspraak te plannen met de wijkenergie-coach.
Oproep klankbordgroep
Er komt veel kijken bij het aardgasvrij-klaar maken van woningen. Het eerste uitgangspunt is niet het overgaan op een andere energiebron, maar het verminderen van de energiebehoefte. Isoleren en energiebesparen zijn nu dus al verstandig. Wilt u samen nadenken over wat we in de wijk kunnen doen en welke mogelijkheden er zijn? Denk, praat en beslis mee in de klankbordgroep.
Meld u aan en kom langs
Eens per 2 maanden komen we bij elkaar. Interesse? Laat het ons weten en stuur uw naam, e-mail en/of telefoonnummer naar aardgasvrij@wijkdealdewijert.nl.
Filmpjes en media
Vraag & Antwoord
Hieronder kunt u uw vraag stellen of opmerkingen doorgeven. Ter voorbereiding op het project aardgasvrij-klaar De Wijert hebben bewoners in De Wijert eind 2020 een brief ontvangen om mee te denken of eventuele vragen te stellen. De (ruim 100) binnengekomen reacties zijn gebundeld en onderverdeeld in een aantal sub-categorieën. Per categorie zijn de vragen mét een uitgebreide toelichting van het antwoord, in de uitklapvelden hieronder te lezen. Hier vindt u vragen als: ‘Wat zijn de voordelen van dit project?’, ‘Waar gaan jullie beginnen?’, ‘Hoe wordt dat wat nodig is geïnventariseerd?’ en ‘Wanneer worden VvE’s betrokken?’. Staat uw vraag er niet tussen? Vul dan het onderstaande formulier in.
Algemene vragen
Wat zijn de voordelen van dit project?
We zien dit als een kans om met voldoende tijd samen te onderzoeken wat het beste werkt en welke veranderingen kosten-efficiënt, dus woonlasten-neutraal, kunnen worden uitgevoerd. De eerste aandacht gaat uit naar het verminderen van de stookbehoefte, door bijvoorbeeld beter isoleren van de huizen. Als u eigenaar bent heeft dit op veel manieren voordelen, zoals stijging van uw woningwaarde, vermindering van uw stookkosten en verhoging van het comfort. De levensduur van uw woning kan worden verlengd en het scheelt op onderhoud op de lange termijn. Ook voor huurders en corporaties zien we (veel van) deze voordelen, zeker als we het samen doen.
Wat zijn de kosten, de risico’s en de winst?
Uitgangspunt is woonlasten-neutrale oplossingen. Dat betekent dat we niet willen dat u meer gaat betalen dan u nu doet. In de loop van dit proces zullen we eventuele risico’s beter in kaart hebben kunnen brengen. De winst is een comfortabeler woning tegen vergelijkbare woon-lasten, met een lagere CO2 uitstoot door gebruik te maken van niet-fossiele energiebronnen.
Wanneer start het project, wanneer gaat het beginnen?
In principe zijn we al begonnen met het inventariseren van de wijk en met het enthousiasmeren van de bewoners. Dinsdag 8 december startten we met de livestream ‘Naar een Aardgas-vrij klaar De Wijert’ om zoveel mogelijk vragen te beantwoorden. U kunt het bovenaan deze website-pagina terugkijken. Ook zijn er inmiddels gesprekken gevoerd met de VvE beheerder en met de corporaties. We staan aan het begin en nodigen u dan ook van harte uit om mee te denken. Laat ons weten hoe u betrokken wilt worden via info@wijkdealdewijert.nl.
Waar gaat het precies plaatsvinden?
Klik hier voor het gebied waar als eerste wordt gekeken naar de mogelijkheden. In de tussentijd kunt u ook van buiten dat gebied wat hebben aan bijvoorbeeld energie-besparende adviezen en ondersteuning bij het verbeteren van uw woning.
Moet iedereen eraan meedoen?
Nee, niet iedereen uit De Wijert hoeft mee te doen. Mensen die echt niet mee willen doen, kunnen dit ten allen tijde kenbaar maken. De wensen en behoeften van bewoners staan in dit project centraal.
Is er al een stappenplan of plan van aanpak?
Het stappenplan vormen we samen. De aanpak die in de aanvraag is beschreven is dat dit juist in samenspraak tussen bewoners, Gemeente Groningen en andere partijen zou moeten worden opgesteld. We zijn wel alvast gestart met een livestream, websitepagina, eerste inventarisatie van gebouwen en het plannen van ontmoetingsmomenten. U kunt bijvoorbeeld 13 januari 2021 tussen 14.00 en 17.00 uur langsgaan in het Hendrik de Vriesplantsoen, waar Grunneger Power klaarstaat met soep, informatie en tassen met verduurzamende middelen. We nodigen u van harte uit om te komen. Als u graag via e-mail op de hoogte gehouden wilt worden, als u vragen heeft of wilt dat we contact met u opnemen, mail dan naar info@wijkdealdewijert.nl.
Is het wel zo duurzaam / eco-vriendelijk om van aardgas af te gaan?
Ja. We willen de CO2 uitstoot verminderen, grondstoffen hergebruiken, ons gedrag aanpassen op verantwoorde wijze. Aardgas is een fossiele brandstof. Dat betekent dat de voorraad eindig is en dat het verbrand moet worden om energie op te leveren. Daarbij komen schadelijke gassen en fijnstof vrij wat een negatief effect heeft op het milieu en onze gezondheid. Hoe minder we het nodig hebben, hoe eco-vriendelijker het is.
In Groningen geldt daarnaast dat de mijnbouwschade door aardgaswinning een belangrijk onderwerp is dat we serieus moeten nemen. Dat is mede aanleiding geweest om de productie en het gebruik in Nederland terug te schroeven.
Natuurlijk is het zaak om alternatieven te vinden die echt milieuvriendelijker zijn en ook vriendelijk voor de portemonnee. Die zijn er gelukkig ook en in De Wijert gaan we op zoek naar wat per situatie binnen deze twee criteria het beste alternatief voor aardgas is.
Welke voorbereidingen moet een huiseigenaar nemen en per wanneer?
Voorlopig moet helemaal niets. De doelstelling is om ons met elkaar voor te breiden op aardgasvrij kunnen worden. Dan moeten we eerst onderzoeken wat per huis/gebouw mogelijk is en wat de consequenties zijn. We gaan allereerst in contact met de VvE-besturen en corporaties om van daaruit verder uit te breiden. Het totale tijdspad om aardgasvrij-klaar te worden is 8 jaar. Uiteraard gaan we proberen om dit sneller te realiseren maar het belangrijkste is om alle mogelijk opties grondig te onderzoeken voor we tot ingrepen overgaan.
Het meeste effectief is om de gasbehoefte te verminderen door betere isolatie en alternatieven te vinden voor het verwarmen van ons water en huis. Die zijn er voldoende.
Hoe zit het met fijnstof?
Fijnstof zijn alle deeltjes in de lucht die kleiner zijn dan o,o1 mm. Dat kan stuifmeel zijn, sporen van schimmels, maar ook wat de mens veroorzaakt. Bijvoorbeeld door onze industrie, auto’s en verbranding van fossiele brandstoffen voor het verwarmen van onze huizen, dragen wij bij aan de hoeveelheid fijnstof in de lucht, in de vorm van CO2. Satellieten meten voortdurend de hoeveelheid fijnstof die in de atmosfeer aanwezig is en kunnen daarmee een indicatie geven wanneer dit gehalte (te) hoog is. Dit heeft namelijk gevolgen voor onze gezondheid. Fijnstof dat we inademen kan allerlei klachten veroorzaken, zoals ontstekingen, ziekten aan de longen of hart- en bloedvaten. Een gemiddeld huishouden stoot zo’n 7,5 ton CO2 uit per jaar met energiegebruik in huis en met vervoer. Met het overgaan op bijvoorbeeld verwarming waar geen sprake is van verbranding, kunnen we het fijnstof-gehalte helpen verminderen. Goede ventilatie is altijd van wezenlijk belang om de hoeveelheid fijnstof tot een minimum te beperken.
Vragen over financiering en kosten
Hoe wordt een en ander gefinancierd? Is er een subsidiepot?
De Gemeente Groningen heeft namens de partijen uit De Wijkdeal gereageerd op een oproep van de Rijksoverheid om met plannen te komen op het gebied van aardgasvrij-klaar maken van woningen en gebouwen. Daarmee hebben we een kans gekregen om met meer middelen te leren hoe we het beste over kunnen gaan op een nieuwe energiebron. We gaan dus nog niet meteen over op een andere energiebron, maar richten ons eerst op het terugdringen van de bijstook-behoefte en voorkomen van warmteverlies. Het uitgangspunt is dat we woonlasten-neutrale oplossingen vinden, zodat u niet meer gaat betalen dan u nu doet. U betaalt straks een vergelijkbaar bedrag aan huur, hypotheek, onderhoud en energie als nu, alleen dan met een duurzame en comfortable woning.
Hoe worden de middelen besteed en krijgen de bewoners te horen waar ze aan toe zijn?
Op dit moment is er nog zoveel te onderzoeken met elkaar, dat we geen korte termijn ingrepen zullen ondernemen. Ook moeten we niet willen vooruitlopen op hoe het geld precies besteed zou moeten worden. Juist dat is wat we met elkaar moeten bepalen. Wat zijn de meest zinvolle bestedingen? We gaan hier allemaal van leren. We willen het graag samen doen, zodat mensen er niet alleen voor staan en omdat we geloven dat de input van iedereen belangrijk is.
Is al bekend, bij benadering, hoe duur het zou zijn om onze woning aardgasvrij te maken?
Dat hangt af van de fysieke mogelijkheden van het gebouw waar u woont en hoe duurzaam wordt verbouwd. Daarvoor zijn na een inventarisatie wel berekeningen te maken. Landelijk en wereldwijd zijn voorbeelden van goede isolatie en bijvoorbeeld het inpakken van gebouwen te vinden. Daar kunnen we in dit traject zoveel mogelijk van leren waarbij we ons richten op woonlasten-neutrale oplossingen. Dat betekent dat we niet willen dat u meer gaat betalen dan u nu doet.
De eerste aandacht gaat dus uit naar isoleren en de bijstook-behoefte naar beneden brengen. Hoe we dit per gebouw gaan doen is een vraag waarvoor we nu aan het begin staan van het onderzoek waarmee we die kunnen beantwoorden.
In welke verhouding zal de kosten van de warmtelevering staan tot de huidige kosten voor gas?
Het is te vroeg om hier nu al een antwoord op te geven, omdat we nog niet weten hoe we het beste de warmtevoorziening en warm-water voorziening moeten inregelen. Zodra we hier meer over weten zullen we dat delen met u. Zoals hierboven gesteld, is het uitgangspunt van de aanpak dat we uitgaan van woonlasten-neutrale oplossingen.
Zouden de woonlasten op termijn niet lager moeten worden door minder energieverbruik?
Het is zeker de bedoeling dat uw energie-lasten omlaag gaan. Als echter verbouwingen aan het huis moeten worden gedaan brengt dat ook kosten met zich mee. Hoeveel hangt weer af van de fysieke mogelijkheden van het pand waar u woont en hoe duurzaam wordt verbouwd. De besparing kan ook op andere gebieden zijn, namelijk doordat de levensduur van uw woning kan worden verlengd en minder onderhoud op de lange termijn nodig is. Uw woning zal comfortabeler en duurzamer worden, daarnaast ziet deze er na bijvoorbeeld het opnieuw ‘inpakken’ weer uit als nieuw. De kosten voor deze energetische- en esthetische upgrade worden betaald door o.a. de besparing op uw energierekening.
Brengt het onkosten met zich mee, bijvoorbeeld voor het vervangen van mijn gasfornuis met inductie? Kunnen we zoiets collectief aanschaffen?
U kunt voorlopig gewoon op gas blijven koken. Maar mocht u aan een nieuw fornuis toe zijn, zouden we zeker een andere kookmethode adviseren, omdat het u gasgebruik bespaart. Het idee voor collectief inkopen van materialen en producten is over het algemeen financieel interessant en reden om te onderzoeken als hier vanuit de wijk vraag naar is.
Wij overwegen om binnenkort duurzaamheidsinvesteringen te doen (zonnepanelen en andere vorm van verwarming). Is dat zinvol en zo ja, zijn er zaken waarmee we dan rekening moten houden of op moeten letten in het licht van het aardgasvrij-klaar maken van onze wijk?
De komende 8 jaar wordt gekeken hoe de buurt aardgasvrij-klaar kan worden gemaakt. Zonnepanelen hebben altijd zin, omdat er rendement op te behalen valt en we elektra altijd nodig hebben. Dus zeker doen! Een andere vorm van verwarming zal, als het gaat om een installatie, ongeveer een looptijd hebben van 15 jaar. Oftewel, stel u kiest voor alternatieve en liefst duurzame wijze van verwarming dan kunt u rustig die afweging maken. Tenslotte weten we nog niet wat een alternatief wordt en bent u de rest van de buurt voor. U heeft dus nog ruim de tijd.
Is een nieuwe CV-ketel rendabel om nu nog aan te schaffen?
De komende 8 jaar wordt gekeken hoe de buurt aardgasvrij kan worden gemaakt. Een nieuwe ketel kan noodzakelijk zijn als u geen duurzamer alternatief wenst zoals een warmtepomp. Maar een warmtepomp of een ketel levert pas echt toegevoegde waarde als u uw woning goed isoleert en liefst zo min mogelijk kieren en gaten heeft. Dus spouwmuurisolatie of buitenmuur isolatie of binnenkant isolatie kan daarbij helpen om energie te besparen en zo het vermogen (en dus kosten) te beperkten van een vervangend apparaat. Wij adviseren u zich hierover te laten informeren bij het energieloket Groningen of Grunneger Power.
Goed isoleren, dat is toch een forse investering. Zeker als daarna ook nog bijvoorbeeld vloerverwarming met lage warmte moet worden aangelegd. Zijn er compensatieregelingen, subsidiemogelijkheden of tegemoetkomingen als ik onkosten moet maken? (ook aanpassingen keuken, meterkast, CV-ketel, inductieplaat, etc.)
Bestaande tegemoetkomingen kunt u vinden op www.verbeterjehuis.nl/energiesubsidiewijzer.
Subsidies en bijdragen voor dit specifieke deel van De Wijert zijn nog niet bekend omdat we nog lang niet zover zijn. Zodra hier meer over bekend is zullen we u hierover informeren.
Hoe moeten we omgaan met aanbiedingen van anderen, zoals collectieve inkoop isolatie van het energieloket (gem. Groningen) en anderen. Wat is het beste om te doen?
Het is goed om te kijken wat u nu al kunt doen om te besparen en verduurzamen. Het gemeentelijk energieloket helpt u daar graag verder mee.
Is er al een standaard kwantitatieve kosten/baten berekening beschikbaar voor bijvoorbeeld een 2-onder-1-kap woning?
Dit wordt verder onderzocht. Dit wisselt per woningen en per woningtype.
Wat wordt de eigendomsstructuur van het warmtenet? En wat wordt, daaruit volgend, de financiële structuur van tegenslagen binnen het project?
Dat willen we de komende jaren gaan uitzoeken en in diezelfde periode zullen we nog veel wijzigingen krijgen in de warmtewet, de elektriciteitswet en in de eigendomsstructuren. Een van de vormen die we proberen te onderzoeken is een publiek-private samenwerkingsvorm, waarbij de zeggenschap op transparante wijze bij de bewoners komt te liggen. Maar zover zijn we nog niet.
Hoe wordt voorkomen dat mensen met een laag energieverbruik niet méér gaan betalen bij aansluiting op een nieuwe energiebron?
Het uiteindelijke doel is om alle woningen in De Wijert optimaal te isoleren en om de energiebehoefte tot een minimum te beperken. De energie welke nog nodig is dient van een duurzame bron te komen. Uiteraard is het zo dat iedereen verantwoordelijk si voor zijn of haar eigen verbruik. Als je weinig energie verbruikt, betaal je minder dan iemand die meer verbruikt. Dit zal altijd op woningniveau worden afgerekend. in de loop van dit proces zullen we u meer en meer een antwoord kunnen geven op dit soort vragen. Wilt u meedenken, dan bent u van harte welkom om dit te doen, mail naar info@wijkdealdewijert.nl zodat we contact met u op kunnen nemen.
Vragen over het proces
Hoe gaan jullie dit doen?
In de Wijert hebben we de Wijkdeal, dat is een afspraak over hoe we de wijk willen verbeteren en dat we dat samen doen. Binnen de Wijkdeal is een van de 5 thema’s Bouw & Duurzaamheid, waar renoveren en een integraal energieplan onderdeel van zijn. Er is nu een heel concrete mogelijkheid gekomen om deze ideeën met elkaar op te pakken. Wat we nu kunnen doen is echt in samenspraak kijken wat mensen willen en wat per gebouw de mogelijkheden zijn. De wensen en behoeften van inwoners staan centraal.
Waar gaan jullie beginnen?
Omdat elk gebouw een unieke aanpak vraagt en deze gebouwen in handen zijn van verschillende eigenaren, gaan we in gesprek met de Verenigingen van Eigenaren. Allereerst met de besturen van de verschillende VvE’s en daarna per VvE met bewoners van bijvoorbeeld een appartement om te kijken wat mogelijk is en hoe dat in gezamenlijkheid van de VvE opgepakt kan worden. Het gaat ons uitdrukkelijk om samen doen en samen beslissen. Daarbij zullen ook de woningbouwcorporaties en VvE-beheerder PandGarant worden betrokken.
We gaan zo snel mogelijk iets bedenken om een goede afstemming mogelijk te maken. Wat we weten van goede voorbeelden elders delen we graag met elkaar.
Hoe gaat het dan verder?
We kijken over een halfjaar weer of we een livestream zoals op 8 december zullen organiseren als blijkt dat daar behoefte aan is en we echt wat te melden hebben. Het eerste jaar gaan we ons vooral op het hele proces oriënteren. Wat is de bedoeling en hoe gaan we dit in samenspraak doen? De eerste twee jaar zullen in het teken staan van het voorbereiding, zoals zorgen dat alle partijen weten wat de belangen en wensen zijn en wat wel en niet mogelijk is. Onderdeel van die voorbereiding is een schets maken, oftewel een plan van aanpak met elkaar bedenken voor de komende jaren.
Wat is nu belangrijk?
We kunnen allerlei wensen hebben over waar we staan over een paar jaar, maar die wensen worden pas relevant als ze worden uitgesproken. We willen heel graag met bewoners, ondernemers en andere partijen in dit gebied in gesprek om vast te stellen wat we eigenlijk willen, hoe we dit voor ons zien en hoe dat idealiter uitgevoerd wordt en wanneer. We willen zoveel mogelijk doen om bewoners te ont-zorgen.
Wat kunnen bewoners doen?
Denk mee, doe mee, ook al betreft het jouw directe woning nog niet in dit project. Wij horen graag wat de wensen, de ideeën en belangen van alle partijen zijn. Denkt en praat u graag mee? Dan willen we dat graag horen. Mail naar info@wijkdealdewijert.nl of houd de pagina www.wijkdealdewijert.nl/aardgasvrij in de gaten. Via de nieuwsbrief van Wijkdeal De Wijert doen we, zodra dat relevant is, updates van de voortgang.
In de tussentijd kunt u altijd beginnen met het verduurzamen van uw woning. Ook daarvoor is in Groningen veel mogelijk, zoals via het Gemeentelijk energieloket Bel op werkdagen tussen 09.00 en 17.30 uur naar telefoonnummer 085 04 95 700.
Ook kunt u deelnemen aan de activiteiten van Grunneger Power, zoals de soep- en informatiemiddag op woensdag 13 januari 2021, van 14.00 – 17.00 uur in het Hendrik de Vriesplantsoen. Zij hebben onder andere voor u een Energie-tas met energie-besparende middelen. U kunt dan ook meer informatie krijgen over een adviesgesprek met een wijk energiecoach.
Technische vragen
Hoe wordt dat wat nodig is geïnventariseerd?
We inventariseren wat nodig is door technisch onderzoek van de gebouwen, bijvoorbeeld door metingen met warmtemeters, onderzoek naar duurzame alternatieven voor aardgas en overleg met de eigenaren van gebouwen. We moeten echt op gebouw-niveau kijken, omdat elk gebouw weer zijn eigen uitdagingen heeft. Met deze inventarisatie kijken we wat we waar kunnen doen. Overigens moet een grondiger inventarisatie, waarbij we ook de binnenkant van de gebouwen inspecteren, nog gaan plaatsvinden.
Welke werkzaamheden zijn concreet nodig?
Omdat gebouwen verschillend zijn en daardoor verschillende oplossingen mogelijk zijn, kunnen we hier nog geen concreet antwoord op geven. Het doel is dat de stookbehoefte naar beneden gaat en warmteverlies zoveel mogelijk wordt voorkomen. Het meest concrete dat waarschijnlijk moet gebeuren is het isoleren van de woningen om de warmte beter vast te houden. Hoe dat gedaan kan worden is afhankelijk van de woning/het gebouw.
Wat is het belangrijkste doel van de technische aanpak?
Het terugdringen van de warmtevraag, oftewel het verminderen van de noodzaak tot bijstoken door betere isolatie. Bijkomend belangrijk voordeel is minder tocht, lagere energielasten en meer comfort. Voor huiseigenaren geldt dat de woningwaarde omhoog gaat als het beter scoort op energie-efficiëntie. De maatregelen zijn verder gericht op het kunnen overgaan op een andere energiebron. Het betekent niet dat we dat ook meteen doen. Daarvoor hebben we nog een heel proces te gaan.
Vragen over de alternatieven
Welke alternatieven worden onderzocht? Denken jullie ook aan een warmtenet, waterstof of volledig elektrisch gaan met zonnepanelen?
We bekijken alle alternatieven die bedrijfseconomisch verantwoord, duurzaam en circulair zijn. Denk hierbij allereerst aan optimale isolatie (vloer-, dak- en gevelisolatie en isolerende beglazing). Daarna dient uiteindelijk de overstap te worden gemaakt naar lage-temperatuurverwarming om zo klaar te zijn voor een warmtepomp of warmtenet.
De genoemde opties zijn allemaal bekend, maar het is nog niet duidelijk wat het beste is voor de gebouwen in de Wijert. Dit kan heel verschillend zijn.
Gelijktijdig twee brieven in de brievenbus: energieloket Groningen en Wijkdeal. Werken jullie langs elkaar of samen?
Verduurzamen leeft in Groningen! Het energieloket informeert over individuele maatregelen die u op korte termijn in- en aan uw woning kan doorvoeren. Aardgasvrij-klaar De Wijert richt zich op die iets langere termijn en op de collectieve aanpak. Het advies van het gemeentelijk energieloket en de Wijkdeal zijn hetzelfde: zoveel mogelijk energie besparen, CO2 uitstoot zoveel mogelijk verminderen en uiteindelijk naar een aardgas-vrije stad.
Specifiek voor VvE’s
Als je onder een VvE valt, wat gaat een huiseigenaar dit kosten?
Als je onder een VvE valt, dan bepaalt de splitsingsakte hoe de warmtevoorziening wordt betaald. Heeft u nu een eigen CV dan heeft u een eigen directe ingang van de gasleiding. Deze kan vervangen worden door een alternatieve warmtebron, zoals met een eigen warmtepomp of directe aansluiting op een warmtenet. Ook kan het zijn dat je een collectieve oplossing vindt. Dan moeten we de akte aanpassen. De komende jaren hebben we voldoende tijd om hier samen naar te kijken.
Hoe zien jullie dat VvE’s meedoen?
Samen met de VvE-beheerder (PandGarant) zullen we ieder bestuur van een VvE benaderen uit het geselecteerde gebied. Daarmee stellen we een plan van aanpak op om met de bewoners in overleg te gaan. We willen een zo hoog mogelijke betrokkenheid realiseren en de bewoners zoveel mogelijk ont-zorgen.
Wanneer worden VvE’s betrokken?
U bent eind november per brief en met een bericht via uw bestuur uitgenodigd om naar de livestream van 8 december te kijken. Hier hebben we de oproep gedaan om met ons in contact te treden als u gesprekspartner wilt zijn. Via PandGarant komen we hoe dan ook met u in contact als we gaan inventariseren wat in uw woning of gebouw nodig is om aardgasvrij-klaar te worden.
In hoeverre hebben bewoners nog zeggenschap over de toekomst van het warmtenet nadat het operationeel is?
Deze vraag kunnen we nog niet goed beantwoorden. Gesprekken met energiebedrijven zullen hier (op lange termijn) meer duidelijkheid over moeten geven. Het doel is allereerst aardgasvrij-klaar te worden.
Ideeën
Aardwarmte-systeem, een warmtenet, wat gaat er komen? (en waar wordt de warmtebron geboord?)
Een aardwarmte-systeem is een van de opties om uiteindelijk aardgasvrij te worden. Welke optie het beste is voor De Wijert moet nog worden onderzocht. Het is dus ook niet bekend of het noodzakelijk is om ergens te boren.
Collectieve zonnepanelen, hoe zit het daarmee?
Grunneger Power brengt momenteel in kaart wat hiervoor de mogelijkheden zijn. Zonnepanelen zorgen ervoor dat een deel van de energie-vraag kan worden opgevangen (elektriciteit). Naast zonnepanelen dient er verder te worden bespaard en naar een alternatief voor warmte (nu vaak op gas) worden gezocht.
Collectief inkopen van bijvoorbeeld inductie-fornuizen
Op dit moment is het nog niet nodig om een alternatief voor uw gasfornuis aan te schaffen, we gaan immers nog niet van het aardgas af. Maar mocht u toe zijn aan een nieuwe moedigen we u zeker aan om over een oplossing als inductie na te denken, dit is minstens zo comfortabel als gas. Collectief inkopen is over het algemeen financieel aantrekkelijker en als daar vraag naar blijkt te zijn vanuit de wijk, valt dat ons inziens wel te organiseren.
Waterstof
Waterstof zou één van de alternatieven voor aardgas kunnen zijn. Een collectief warmtenet of een warmtepomp per woning of per blok is met de huidige stand van de techniek een meer voor de hand liggende optie. Wanneer de ontwikkelingen en innovaties omtrent waterstof toenemen kan het een optie zijn.
Heteluchtverwarming, weinig voorkomend verwarmingssysteem, wordt hier rekening mee gehouden?
Hier wordt zeker rekening mee gehouden. Dit zal in de volgende fase verder onderzocht worden. Er zijn hiervoor goede alternatieven.
Op welk voorbeeld worden deze plannen gebaseerd? Zijn er contacten met andere succesvolle warmtenetten voor kennisoverdracht? (Thermo Bello in Culemborg, Muziekwijk in Zwolle of lokaal zoals in Paddepoel?)
Uiteraard kijken we naar goede voorbeelden uit ons land en daarbuiten. Uw tips zijn daarbij goud waard. Laat het ons dus graag weten welke ideeën u heeft of wat u weet dat goed gewerkt heeft in andere wijken. Daarbij is het van belang om op te merken dat gebouwen in De Wijert veelal om een unieke aanpak vragen, vanwege de periode en stijl waarin de panden gebouwd zijn.
Klik hier om uw eigen tekst toe te voegen